Expresso, Expreso, Ekspreso, Ekspresso, Espreso, Espresso, czy jest sens pisać coś o nim jeśli każdy je właściwie zna? 😉
Długo się zastanawiałem, czy pisać cokolwiek w tej kwestii. Bo przecież „każdy” wie co to espresso i jak się go robi… No właśnie czy każdy i czy na pewno? Sam sporo w tej kwestii czytałem, odbyłem podstawowe szkolenia w tym kierunku i powiem, że wciąż zgłębiam tą wiedzę na nowo.
Espresso, czyli żartobliwie pisząc skoncentrowana mała czarna, jak zapewne się domyślacie, wywodzi się z Włoch, gdzie początki takiego parzenia kawy, możemy datować na 1884 r.
Początek XX w. to dalszy rozwój „maszynerii” do parzenia kawy Jednak wciąż jeszcze, daleko mu było do obecnej formy ekspresu, a napar z tego bardziej przypominał ten dzisiejszy uzyskany z kawiarki niż z ekspresu. Dopiero rok 1947 przyniósł większe zmiany w tej kwestii.
A czym jest espresso gdy patrzymy na recepturę?? Wg Włoskiego Narodowego Instytutu Espresso, idealne espresso jest zaparzone z 7g kawy, w czasie 25 sekund i ma pojemność 25 ml. Aby było idealne to temperatura wody do zaparzenia powinna mieć ok. 88oC, a ciśnienie 9 barów. Tyle wytyczne.
By zrobić najlepsze espresso obowiązuje zasada 4M :
- La Miscela czyli ziarna kawy najwyższej jakości (tutaj doskonale spawdzą się ziarna kaw speciality)
- La Macinatura to właściwe zmielenie wcześniej wybranych ziaren (najlepsze rezultaty uzyskamy w młynkach żarnowych lub stalowych)
- La Mano – wprawna ręka i wiedza baristy (nawet parząc kawę w warunkach domowych smak kawy zależeć będzie od zaangażowania, wiedzy i doświadczenie osoby przygotowującej kawę)
- La Macchina czyli ekspres ciśnieniowy dobrej jakości a więc taki, który utrzyma zadane mu odpowiednie parametry potrzebne do zrobienia espresso a dodatkowo będzie możliwie bezawaryjny oraz spełni nasze oczekiwania.
A jak wykonuje się standardowe espresso w kawiarniach?
Tutaj przeważnie robi się z go z porcji zawierającej 16 – 18g ziarna kawy (wynika to z faktu, że tyle zmielonej kawy mieści się w najczęściej spotykanym rozmiarze „sitka” ekspresu kolbowego), zalewanego ok. 32 -36 ml wody, przez czas około 30 sekund 🙂
W kawiarniach spotkać możemy dodatkowo inne kawy, będące pochodnymi espresso. I tak mamy:
- Ristretto – to skrócone espresso czyli 7 g kawy zaparzonych mniejszą niż standardowa ilością (ok. 15 ml) wody, wg mnie bardzo przyjemne w smaku;
- Espresso lungo – tzw. przedłużone espresso. Tu nie ma jednoznacznej wielkości. Zazwyczaj lungo ma ok. 70-75 ml i uzyskuje się je zaparzając 7-8 g kawy.
- Espresso dopio – czyli podwójne espresso, ma pojemność 50 – 60 ml i jest parzone z podwójnej ilości kawy, w lekko dłuższym czasie niż espresso.
- Espresso romano – standardowe espresso ale z dodatkiem plasterka cytryny
- Espresso macchiato – klasyczne espresso w towarzystwie odrobiny spienionego mleka.
- Con panna – espresso z dodatkiem bitej śmietany
- Affogato – klasyczne espresso z dodatkiem gałki lodów (najczęściej waniliowych)
Jak zaparzyć ulubione espresso w domowych warunkach?
Gdy będziecie przygotowywać espresso w swoich domowych ekspresach, to bardzo Was zachęcam do małych eksperymentów. Bo bardzo często zdarza się tak, że Wasze idealne espresso wyjdzie np. z 15 g kawy zalanych 30 ml wody.
Nie bójmy się również lekko „nagiąć” czas, bo może się okazać, ze najlepiej będzie Wam smakowało to parzone przez 32 sekundy.
Dlatego moja rada brzmi: „Zaufajmy więc naszym kubkom smakowym, to one są u nas ekspertem” 😉
Jakie błędy możemy popełnić parząc espresso??
Rozwodnione, rzadkie, o nieprzyjemnym kwaśnym smaku espresso wyjdzie nam gdy zaparzymy je ze zbyt małej ilość kawy, ziarno będzie zbyt grubo zmielone, lub użyjemy za dużej ilości wody.
Espresso gęste, gorzkie, zostawiające na języku pylisty posmak powstanie gdy do jego zaparzenia użyjemy zbyt dużej ilości zmielonych ziaren, będą one za drobno zmielone, lub do zaparzania użyjemy zbyt małą ilość wody.
To o jakie espresso poprosisz dziś w kawiarni, a może zaparzysz w domu??
